Sporcular, spor kulüplerinin en önemli varlıkları arasında yer alıyor. Spor kulüpleri, transfer yoluyla veya altyapılardan yetiştirerek sporcuları bünyelerine katıyor ve rakipleriyle mücadele ederek sportif başarılar elde etmeye çalışıyorlar. Bu süreçte bazı sporcularının başka kulüplere transfer olması sayesinde transfer gelirleri elde ediyorlar. Elde edilen transfer gelirleri kulüplerin gelecekleri için büyük önem taşıyor.
Transfer gelirleri giderlerinden fazla olan kulüpler bu kaynakları altyapı yatırımlarına yönlendirerek hem kurumsal hem de sportif açılardan büyüme imkanı bulabiliyorlar. Özellikle Avrupa’da sportif altyapıları güçlü olan bazı kulüpler, iyi bir tarama sistemi kurarak yetenekli sporcuları çok genç yaşlarda bularak çok düşük ücretlerle transfer ediyor. Bunları yetiştirerek daha sonraki yıllarda büyük bedellerle başka kulüplere satarak önemli transfer gelirleri elde ediyorlar.
Transfer giderleri gelirleri karşılamıyor
Fakat ülkemizdeki spor kulüplerine bakıldığında genel olarak transfer giderlerinin transfer gelirlerinin çok üzerinde olduğu görülüyor. UEFA Finansal Fair Play kuralları nedeniyle son yıllarda görece bazı olumlu gelişmeler yaşansa da kulüplerin çoğu hemen her yıl yüksek bonservis bedelleri ödeyerek bir çok transfer yapıyor. Fakat elde edilen transfer gelirleri, transfer edilen futbolculara ödenen bonservis bedellerinin çok gerisinde kalıyor. Bu konuda yapılan eleştirel yayınlar ve analizlerle gazete sayfalarında sıkça karşılaşılıyor.
Büyük bir sansasyon ile transfer edilen sporcular veya futbolcular başarısız damgasıyla kısa süre içinde çok daha düşük bedeller ile veya bedelsiz olarak elden çıkarılmak zorunda kalınıyor. Bunların içinde daha önce yurtdışında bir çok önemli kulüpte forma giymiş ünlü futbolcular da yer alıyor. Gürültüyle gelen bu futbolcular sessizce kulüpten ayrılmak durumunda kalıyor. Bu süreçte de suç genellikle futbolculara yükleniyor. Bu nedenle kulüplerimiz çok önemli tutarlarda maddi yükümlülük altına giriyor, oluşan zararları karşılamak için geleceklerini ipotek ediyor.
Sporcular değer kaybediyor
Bu büyük sorunun bir çok nedeninden bahsetmek mümkün. Fakat bunun esas olarak spor kulüplerimizde sporculara değer kazandıran kültürün, anlayışın ve sistemin bulunmaması veya yetersiz olmasından kaynaklandığını belirtmek yanlış olmayacak. Hatta mevcut yapının futbolcuların değer kazanması yerine daha çok değer kaybetmesine neden olacak unsurlar taşıdığını ifade etmek gerekiyor.
Kulüplerin genellikle uzun vadeli planlamalar yerine günü kurtarma yaklaşımıyla yönetilmesi, günlük başarıya odaklı zihniyet yapısı, transferlerin de buna bağlı olarak genellikle günü kurtarma amaçlı yapılması, transferlerde takım uyumunun gözetilmemesi, transferler ile ilgili yeterli ve detaylı araştırmaların yapılmaması, tercih edilen futbol ekolünün ve teknik direktörlerin sıkça değişimi, başarı için gerekli sabrın gösterilmemesi, en küçük başarısızlıklarda hemen bir suçlu arayışı içine girilmesi, bunun için de en kolay yol olan futbolcu gönderilmesinin seçilmesi, bir anlamda takımlarda otoritenin futbolcu göndermek üzerine kurulu olması gibi çeşitli unsurları bu kapsamda belirtmek mümkün.
Bunların yanı sıra kulüplerin kurumsal ve sportif altyapısındaki yetersizlikler, futbolcuların modern koşullarda çalışabileceği tesislerin bulunmaması, mevcut tesislerin yetersiz olması, iyi bir altyapı ve eğitim sisteminin olmaması, kulüp yönetim sistemindeki aksaklıklar, bunun etkisiyle futbolculara yapılacak ödemelerde yaşanan düzensizlikler, sıkça gecikmeler yaşanması, futbolcuların medya ve taraftar baskısına açık olması, kulüpler tarafından bu konuda yeterli önlem alınmaması gibi bir çok husus futbolcuların sorunlar yaşamasına neden oluyor.
Bütün bunlar futbolcuların başarılı olmasını zorlaştırıyor. Bu sorunlarla mücadele eden futbolcular işine yeterli düzeyde konsantre olamıyor. Genç futbolcular kendilerini yeterince geliştiremiyor. En küçük hatada gördüğü ölçüsüz tepkiler ve baskılar bu futbolcuların gelişimine olumsuz etkilerde bulunuyor. Bunun sonucunda da genç futbolcuların bir çoğu kendini gösteremeden takımdan uzaklaşıyor. Yüksek bedellerle transfer edilen futbolcuların değeri ise düşüyor ve bunlar başarısız olarak yaftalanarak çok daha düşük bedellerle ve hatta bedelsiz olarak takımdan ayrılmak durumunda kalıyor. Bu da kulüplere büyük maliyetler oluşturuyor.
Ne yapılabilir?
Kulüplerde sporculara değer kazandıran bir sistemin oluşturulması için istikrarlı, uzun vadeli planlamalara dayalı ve sistemli bir kulüp yönetimi yapısı büyük önem taşıyor. Bu bağlamda sporcuların çalışma ihtiyaçlarını karşılayan, modern araç ve gereçlerle donatılmış tesislerin yapılması, iyi bir tarama ve altyapı sistemi oluşturulması, genç yeteneklerin erken dönemlerde tespit edilerek kulübe kazandırılması ve en iyi şekilde eğitilmesi, transferlerin takım olgusu dikkate alınarak yapılması, her yıl çok transfer yerine az sayıda nitelikli transfer yapılması, teknik direktör ve sporcularda istikrar sağlanması önem taşıyor.
Bunların yanı sıra sporcuların taraftarlardan, kamuoyundan ve medyadan karşılaşacağı baskıları azaltacak önlemlerin alınması, en küçük hatada futbolcuların taraftarların önüne atılmaması, yaptıkları hatalarda onlara destek olunması, sabırlı davranılması, futbolcuların ödemelerinin düzenli bir şekilde yapılması da gerekiyor. Bütün bunlar futbolcuların gelişimine, kendilerini göstermesine ve başarılı olmasına önemli katkılarda bulunacak, bunlar da sportif başarıların artmasına imkan sağlayacaktır. Bu sayede futbolcuların değeri artacak, futbolculardan yüksek bonservis gelirleri sağlanması mümkün olabilecektir. Elde edilen bu gelirler kulübün büyümesine önemli katkılarda bulunabilecektir.
Gürdoğan Yurtsever
www.fenerbahcekitap.com
www.icdenetim.net
admin@fenerbahcekitap.com
Fenerbahçe Dergisi’nin Ekim 2017 sayısında yayımlanmıştır.
