Spor ve özellikle de futbolda en fazla dile getirilen konulardan birisinin de “altyapı” olduğunu ifade etmek yanlış olmayacak. Konuyla ilgili bir çok kişi, kulüplerin altyapılarının olması, bu altyapılarda iyi bir tarama ve eğitim sistemi oluşturulması, genç sporcu ve futbolcuların buralarda eğitilmesi, iyi bir altyapı kazandırıldıktan sonra A takımlara yükselmelerinin önemi ve faydalarından bahsediyor.
Gerçekten de kulüplerin işler altyapı sistemlerine sahip olmasının pek çok maddi ve manevi faydasından bahsetmek mümkün. Altyapılarda yetişen ve A takımlara yükselen sporcular sayesinde futbolcu transferlerine gidecek yüksek bedeller kulüpte kalabilmekte, diğer kulüplere transferleri durumunda kulüp önemli bonservis gelirleri elde edebilmektedir. Bunların yanı sıra altyapılarda kulübün kültürü ile yetişen sporcuların kulübün hedeflerini benimsemesi daha kolay olabilmekte, bu da hedeflerin gerçekleştirilmesi sürecinde önemli avantajlar getirmektedir. Ayrıca gençlerin zamanlarını sporla geçirmeleri, yeteneklerin zamanında keşfedilmesi ve eğitilmesi açılarından altyapıların önemli toplumsal faydaları söz konusudur. Buralarda yetişen genç yetenekler, sonraki dönemlerde milli takımlarda görev alarak, ülke başarılarına da önemli katkı sağlamaktadırlar.
Avrupa’daki en büyük bütçelere sahip ve istediği futbolcuları transfer edebilecek kulüplerin bile altyapıya son derece önem verdikleri, bu konularda önemli yatırımlar yaptıkları, işler sistemler kurdukları ve altyapıdan gelen bir çok futbolcuya A takım kadrolarında yer verdikleri görülüyor. Fakat ülkemiz sporundaki en önemli sorunlardan birisinin de bu alanda olduğunu ve sürekli konuşulmasına rağmen bazı istisnalar dışında işler bir altyapı yaklaşımının kulüplerimizde bir türlü oluşturulamadığını belirtmek gerekiyor.
Sportif altyapı için öncelikle kurumsal altyapının oluşturulması gerekiyor
Bu aşamada altyapının yalnızca sportif bir içeriğe sahip olmadığını, spor kulüplerinin kurumsal altyapılarının sportif altyapıdaki başarı ve başarısızlıkları da doğrudan etkilediğini ifade etmek gerekiyor. “Kurumsal altyapısı” yeterli olmayan bir kulübün sportif altyapısının da istikrarlı bir başarı elde etmesi mümkün değildir. Ne kadar yetenekli gençler bulursanız bulun, onlara modern tesisler, modern çalışma imkanları ve modern eğitim olanakları sunamazsanız istenen sonuçların elde edilmesinin mümkün olamayacağı açıktır.
Bu nedenle sportif altyapıda başarı elde edilebilmesi için öncelikle kurumsal altyapının oluşturulması gerekiyor. Bunun için de yeni tesisler yapılması, bu tesislerde sporculara modern çalışma ortamlarının sağlanması, kulübün gelirlerinin artırılması, bütçesinin büyütülmesi, etkili bir kulüp yönetim sisteminin oluşturulması, kulübün uzun vadeli planlamalar ile yönetilmesi önem taşıyor.
Fenerbahçe’nin tarihinin büyük döneminde en çok yabancı kaldığı konulardan birisi de sportif altyapıdır. Sürekli bunun öneminden bahsedilmesine rağmen Fenerbahçe, üst yapı-altyapı seçeneğinde tercihini tarihinin büyük bölümünde “üst yapı”dan yana kullanmış, başarının yalnızca “iyi futbolcu” transfer edilerek sağlanabileceğine inanılmıştır. Özellikle 2000’li yıllar öncesinde, Fenerbahçe için transfer yapmak günü kurtarmanın kısa yoldan çözümüydü. Hatta “Fenerbahçe’nin altyapıyla işi yoktur, yetişen futbolcuları bulur, parayı basar ve alır” gibi söylemlerle bu yaklaşım meşru hale getirilmiştir. Bu nedenle bu alanda bir türlü başarı elde edilememiş, Fenerbahçe altyapıdan futbolcu yetiştirmenin özellikle maddi anlamda sağladığı büyük fırsatlar ile neredeyse hiçbir döneminde tanışma imkanına sahip olamamıştır.
Bununla birlikte özellikle 2000’lerden sonra Fenerbahçe’nin kurumsal altyapısını güçlendirmeye önem verdiğini ifade etmek gerekiyor. Fenerbahçe, tesisleşme hamlesi ile bir çok yeni tesis sahibi olmuş, eski tesislerini yenilemiş, yapılan tesislerin içlerini sporcuların bilimsel çalışmalar yapmalarına imkan tanıyacak modern teknik donanımlar ile donatmış, yeni ve sürekli gelir kaynakları oluşturmuş, bütçesini büyütmüştür. Fenerbahçe yeni projelerle kurumsal altyapısını güçlendirmeye devam ediyor. Kurumsal altyapının güçlenmesi sayesinde sportif başarılar geçmiş dönemlere göre kıyas götürmez biçimde arttı ve istikrarlı hale geldi.
Altyapıda başarı için gerekli sabır gösterilmeli
Bunun yanı sıra geçmiş dönemlerle kıyaslandığında “sporcu altyapısı” açısından da çeşitli atılımların yapıldığı, gayretlerin arttırıldığı, altyapıdaki gençler için modern tesisler ve çalışma şartları oluşturulduğu, yaş gruplarına göre minik ve genç takımlar kurulduğu, gençlik geliştirme programının uygulamaya alındığı, bir çok şehirde futbol okullarının açıldığı, futbolcu taramalarına önem verildiği görülüyor. Fakat, bu konuda sağlanan başarının “sınırlı” olduğunu ve istikrarın henüz sağlanamadığını ifade etmek yanlış olmayacak. Bunun da temel nedeni “sabırsızlık.” A takıma çıkan bir oyuncudan hemen bir yıldız gibi oyun beklenilmekte, doğal olarak göremeyince tepkiler oluşmakta, bu da genç sporcunun gelişimine olumsuz etkilerde bulunmakta ve dışlanmasına neden olmaktadır.
Sporcu altyapısına yapılan yatırım, ancak sabır ile başarılabilecek, hemen sonuç vermesi mümkün olmayan bir süreçtir. Sabırsızlık ile sağlıklı bir altyapının oluşturulması ve işletilmesi mümkün değildir. Fenerbahçe taraftarları, artık genç futbolculara sabır göstermek konusunda önemli bir aşama kaydetti. İnternet ve sosyal medyada yapılan yorumlarda ve çeşitli anket sonuçlarında bunu açıkça görmek mümkün. Taraftarlar geçmişte olduğu gibi yaşlı yıldız futbolcular yerine artık isimsiz ama yetenekli gençleri takımda görmeyi daha fazla istiyorlar.
Bu nedenle Fenerbahçe’deki altyapı sisteminin daha da etkili ve işler hale getirilmesi, gerekli yatırımların yapılması, istikrarlı bir tarama ve eğitim sistemi kurulması, nitelikli eğitmenlerin görevlendirilmesi, pilot takım uygulaması gibi tutarlı politikalar geliştirilmesi, cesur ve kararlı bir şekilde genç sporculara A takım kadrolarında şans verilmesi, yönetimin ve taraftarların onlara güvenmesi, desteklemesi ve sabır göstermesi gerekiyor.
“Transfer bugün, altyapı ise gelecektir.” Artık uzun vadeli planlamalar ile yönetilen ve dünya kulübü olma hedefine yürüyen Fenerbahçe’nin altyapı sisteminin de daha etkili ve işler hale getirilmesi, daha fazla sporcunun A takımlara çıkmasına imkan tanınması gerekiyor. Günümüzde transfer piyasalarında gündeme gelen büyük maliyetler düşünüldüğünde başka çare de yoktur. Bu yapılabildiği takdirde hem Fenerbahçe, hem Türk sporu ve futbolu, hem de gençlerimiz kazançlı çıkacaktır.
Gürdoğan Yurtsever
Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE)
Yönetim Kurulu Başkanı
www.fenerbahcekitap.com
www.icdenetim.net
admin@fenerbahcekitap.com
